|
Ha beste lieve <<First Name>>,
Vorige maand had ik een extreme droom waar ik zwetend van wakker werd. Het was de sinterklaas intocht. Voetballer Mendes werd geflankeerd door twee sinterklazen met een Ku Klux Klan muts op.
In mijn onderbewuste had ik een mix gemaakt van de commotie rond voetballer Mendes die te maken kreeg met racistische spreekkoren, de nieuwe film Why We Hate van Steven Spielberg en de rellen rondom zwarte piet.
Mendes zat vast aan kettingen. Ik stond in een haag van mensen vrolijk te zwaaien. Totdat de blik van Mendes mij trof, ik zag diep verdriet in zijn ogen. De Ku Klux Klan sinterklazen keken mijn kant op en lachten naar me.
Ik schrok me kapot en wilde uit de haag van mensen stappen, zo wil ik hier niet staan, bij deze mensen wil ik niet horen! Maar ik stond stevig ingeklemd tussen mijn vrienden en het lukte me niet om uit de haag los te komen.
De droom raakte me diep. Voor mij vertelt het: ‘Hee! Ik heb ook een behoudende Kukluxklanner in me, een stuk van mij vind het intens spannend om te veranderen.’
Angst om de groep waar ik ook van houd kwijt te raken. Angst om met lege handen te staan.
De afgelopen drie maanden heb ik verschillende projecten ondernomen waarin ik van mezelf en de ander gevraagd heb om uit de veilige haag van je eigen gewoonten en groep te stappen.
In deze Verwonderbrief licht ik twee projecten uit. Veel leesplezier!
|
|
|
Visiebijeenkomst Politie in Museum Voorlinden
|
|
|
Voor en na de workshop: Hoe neem jij waar? Stap in de schoenen van een kunstenaar.
|
|
De Nationale Politie maakte voor haar Human Recource Management personeel een visiedag. Een dag waarin de vraag centraal stond wat de organisatie kon leren van denk- en werkwijzen uit de kunsten.
(Voor de helderheid, een project bij de politie waar ik op Facebook een post over deed is een ander project.)
Samenwerking
Jacco van Uden, lector Change Management aan de Haagse Hogeschool.
Vraag
De organisatie vroeg om inzichten en kennis over de betekenis van kunst voor bedrijven en wilde dit graag ervaren in een workshop waarin leden van de politie concrete oefeningen en persoonlijke ervaring konden opdoen.
Dit hebben we gedaan
Jacco hield een lezing van 45 minuten waarin hij met praktijkvoorbeelden toonde hoe kunstenaars in bedrijven infiltreerden. Niet om dingen op te lossen maar om vanzelfsprekend gedrag bloot te leggen, dit kan de start worden voor cultuurverandering.
Ik stelde de mensen de vraag één citaat uit de lezing van Jacco te halen dat hen triggerde. Dit vormde het startpunt voor mijn workshop. Middels verschillende werkvormen van schrijven, tekenen en spelen gingen we op onderzoek uit wat het citaat in de praktijk zou kunnen betekenen.
Dit leverde het op
Er vond een bijzondere transformatie plaats. Je kunt je misschien voorstellen dat men bij de Politie niet gewend is om dit soort oefeningen te doen. De sfeer in de groep startte dan ook ongemakkelijk, iemand zei me dat het confronterend is om zo fysiek en persoonlijk bezig te zijn met je collega’s.
Op het eind van de workshop leek dit veranderd: een van de deelnemers maakte een treffende opmerking toen ik haar herinnerde aan de eindtijd van de workshop. Ze zei: ‘Het is goed als jij stopt Marjolijn maar wij zijn nog niet klaar. Sluit jij maar af, wij gaan daarna nog door.’
Hier geniet ik van: in zo’n korte tijd zagen de deelnemers wat het aan inzicht en informatie op kan leveren als je zelf voor de dag komt en je persoonlijke manier van kijken en ervaren inbrengt. Ik was niet meer nodig.
Luister maar
Jacco leerde ik eerder dit jaar kennen via de Werkplaats Muzisch Onderzoek aan de Hogeschool voor Kunsten Utrecht, waar hij mij een performance zag doen.
Na die eerste kennismaking hebben we een aantal projecten ondernomen, variërend van de dag met de politie tot bijvoorbeeld een meerdaagse opdracht bij de Universiteit Tilburg.
Luister hier de podcast over de opdracht voor de Universiteit Tilburg. Een gesprek tussen Jacco en mij. Welke spanningen en welke waarden komen omhoog als je kunstinterventies voor praktijkvragen buiten de kunst inzet?
In januari nemen we een dag om op onze inzichten verder te werken.
Ik ben ook benieuwd wat jij in de podcast hoort. Neem graag contact op om hierover uit te wisselen, wellicht zie jij ook boeiende kansen en mogelijkheden.
Lees hier meer over de werkplaats Muzisch Onderzoek waar ik mijn inspiratie opdoe en werkmethoden door ontwikkel. In een volgende Verwonderbrief vertel ik hier graag meer over!
|
|
|
Laat Bloeien 65+ Festival
|
|
|
Motto van het festival: Het is nooit te laat voor een eerste keer!
|
|
Op de Nationale Ouderendag, vrijdag 4 oktober, vond het Laat Bloeien festival plaats. Een rijk gevuld festival waarbij talenten, ideeën en verlangens van 65+ers centraal stonden.
Samenwerking
Verbindende ontregelingsorganisatie Circus Engelbregt (waar ik vaker mee samen werk en die je vast wel eens voorbij hebt zien komen in mijn Verwonderbrief) en Theatermaker Tamara Roos.
Vraag
Initiatiefnemers en vormgevers van het festival Tamara Roos en Martijn Engelbregt vroegen mij de bezoekers een ‘Welness Nietes behandeling’ te geven.
Dit hebben we gedaan
De Welness Nietes behandeling wordt gegeven met allerhande opmerkelijke attributen die uitnodigen tot aanraking en contact. Denk aan zachte pauwenveren om mee te strelen maar ook harde borstels om iemand flink de oren mee te wassen.
Met een aantal spelers van Circus Engelbregt bemanden we de installatie. We nodigden de deelnemers uit om elkaar een behandeling te geven en waar nodig hielpen we ze over een drempel heen.
Dit leverde het op
Door met meerdere kunstenaars en ouderen in dit festival te staan, wordt de kunstmatige scheiding opgeheven ‘Jij bent oud, zielig en eenzaam, ik ben jong en heb nog een leven’.
Als kunstenaar mocht ik mijn liefde, plezier en aandacht geven. Van de bezoekers kregen we de reactie dat een gevoel van eenzaamheid opeens opgeheven werd. Door een eenvoudige fysieke aanraking en te lachen om ongemak.
Kijk maar
Het festival is voor mij belangrijk om aan mee te werken omdat het mij aanspoort om buiten de grenzen van mijn eigen groep (jonge kunstenaars) te kijken. Het is een antwoord op het eenzaamheidsvraagstuk onder ouderen.
Er wordt gewerkt aan een volgende editie. Lees hier meer over Laat Bloeien op de website van Tamara Roos. Lees hier meer over Circus Engelbregt.
|
|
|
|
In 2013 had ik mijn eerste ervaring als kunstenaar bij ING. De manager gebruikte mijn kunstwerk om te reflecteren op de cultuur. We ontdekten dat mijn manier van denken en iets maken aanleiding bood tot gesprek en (zelf)reflectie.
|
|
Ik had een nachtmerrie over uit mijn eigen sinterklaas groef stappen. Het heeft iets beangstigends om gewoonten onder ogen te komen en wellicht ook te veranderen.
Ook het werken met mensen die heel anders denken dan ik schuurt soms. Ik vraag me dan af, delen we wel voldoende dezelfde waarden, begrijpen we elkaar?
Toch blijft het ook een droom van mij om buiten mijn eigen kring te stappen en een ander daar te ontmoeten. Niet een droom voor in de nacht maar om te beleven en te oefenen overdag, in het echt.
|
|
Zie jij ook de noodzaak om buiten de grenzen van je eigen gewoonten en sociaal maatschappelijke kring te kijken? Gaan we in 2020 samen verder op stap?
Ik speel en maak graag met je, heb een knallend uiteinde.
Warme groeten en zelfs een heel persoonlijke knuffel, Marjolijn
|
|
|
|
