|
MVT-nieuwsbrief nr. 15, januari 2023
|
|
|
|
Het team van Taalwijs.nu en het Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen stuurt je hierbij weer een nieuwsbrief met de laatste weetjes over het leren, onderwijzen en onderzoeken van talen. We hebben inmiddels al meer dan duizend abonnees en hopen nog verder te groeien. Wil je ons daarbij helpen? Verwijs je collega's of andere mogelijke belangstellenden dan naar de aanmeldpagina. Bijdragen voor de volgende editie zijn welkom via talenplatform@gmail.com.
|
|
Kristi Jauregi: “Mijn studenten komen van over de hele wereld, maar ik groet ze allemaal in hun moedertaal.”
 Kristi Jauregi leerde als kind Spaans, Baskisch en Engels. Op eigen initiatief voegde ze daar Frans, Duits en Nederlands aan toe. Inmiddels is ze hoofddocent en onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, waar ze onderwijs verzorgt binnen de Educatieve Minor en Master en de Master Interculturele Communicatie. Daarnaast leidt ze Europese onderzoeksprojecten die gericht zijn op hoe technologie ingezet kan worden om taalleerprocessen in het onderwijs te verrijken. In dit interview vertelt ze over haar meertalige achtergrond en de waarde die het leren van talen voor haar heeft.
|
|
|
Vakdidactiek en onderzoek
|
|
|
Mémoire des Migrations. Winnaar Europees Talenlabel 2022
De hoofdprijs van het Europees Talenlabel 2022 ging dit jaar naar Astrid Eelkema, docente Frans op het Blaise Pascalcollege in Zaandam, een Global Citizenschool. Samen met haar leerlingen won zij de prijs voor het taalproject Mémoire des migrations. Het project is volgens de jury een krachtige inspiratiebron voor het integreren van interculturele competentie, burgerschapsvorming en meertaligheid in de taallessen. Wil je je laten inspireren? Lees dan haar blogtekst waarin ze vertelt over de doelen, opzet en bronnen van het project.
|
|
Kan taalaanleg taalverlies voorkomen?
Het leren van een nieuwe taal vergt veel cognitieve inspanning. Echter, verworven taalvaardigheden kunnen we ‘kwijtraken’ naarmate we de taal minder gebruiken. Voor haar bachelorscriptie bestudeerde Annika Stalman taalverlies van het Frans als vreemde taal en ging op zoek naar factoren die dit proces mogelijkerwijs afremmen. In deze blogbijdrage presenteert zij haar afstudeerwerk dat bekroond werd met de Scriptieprijs Frans.
|
|
|
"Evidence-informed onderwijs maakt mij een completere docent!"
Christian Dekens werkt al bijna 25 jaar als docent Duits. Hij is er in de loop van de tijd van overtuigd geraakt dat wetenschappelijk bewezen interventies van grote meerwaarde kunnen zijn voor docenten en leerlingen in het voortgezet onderwijs. In deze blog vertelt hij over zijn persoonlijke zoektocht naar evidence-informed werkvormen en leerstrategieën die het MVT-onderwijs een stuk efficiënter maken.
|
|
|
Cultuurverschillen in de onderwijspraktijk
 Op 10 januari promoveerde Sandra Loevenich aan de Tilburg University op een vergelijking tussen het MVT-onderwijs in Nederland en Duitsland. Het blijkt dat de verschillen tussen de twee schoolsystemen vooral duidelijk worden op microniveau. Dit is belangrijk voor studenten, leraren en lerarenopleiders, omdat je door vergelijking met andere landen je eigen lespraktijk en de culturele bepaaldheid daarvan goed leert kennen. Wat kan Nederland van Duitsland leren? Hoge eisen stellen en zo consequent mogelijk de doeltaal gebruiken. Wat mogen Duitse docenten van ons overnemen? Minder gevoelig zijn voor ‘ordeverstorend’ gedrag van leerlingen. Lees hier het blog van de jonge doctor.
|
|
|
Hoeveel Engels kennen leerlingen aan het begin van het vo?
Vlaamse leerlingen beginnen pas op de middelbare school met Engels, terwijl ze Frans vanaf het vijfde basisschooljaar krijgen. Vanessa De Wilde (Universiteit Gent) onderzoekt de ontwikkeling van hun Engelse en Franse taalniveau. Voor haar nieuwste artikel analyseerde ze de lexicale kenmerken van Engelstalige teksten van leerlingen aan het begin van het vo. De resultaten leggen grote verschillen bloot: sommigen kennen nog nauwelijks Engels, anderen schrijven boven A2-niveau. Criteria zoals het aantal (verschillende) woorden en spelfouten en het percentage Engelse woorden bleken een goede indicator voor taalvaardigheid, maar ook imageability van gebruikte woorden is een betrouwbare maatstaf: hoe meer woorden een leerling gebruikt die lastig voor te stellen zijn, hoe hoger de taalvaardigheid. Eens te meer laat dit onderzoek zien hoe belangrijk woordenschat is voor een hoog taalniveau. De Wilde geeft in het artikel ook tips voor de onderwijspraktijk.
|
|
|
Uit Levende Talen Magazine
|
|
|
|
‘Ik kan ook geen Duits, het is de ene hell of de andere’
 Voor haar bachelorscriptie onderzocht Amber Smits (Radboud Universiteit) hoe vwo-leerlingen aankijken tegen Frans als taal, schoolvak en studie (zie de samenvatting van het onderzoek op Platform Frans). Dit artikel in Levende Talen Magazine zoomt in op het onderdeel studie en beroep. Hoe denken scholieren over de inhoud van een studie Frans en welke mogelijke beroepen kennen ze? Ook wordt gekeken naar de voorlichting door decanen en talendocenten en de bijbehorende informatiebehoefte van leerlingen. Het artikel besluit met praktische tips om voorlichting over talenstudies op laagdrempelige manier te integreren in het voortgezet onderwijs.
|
|
|
My French Film Festival
Het jaarlijkse My French Film Festival vindt deze maand plaats. Van 13 januari tot en met 13 februari 2023 zijn er 29 films online beschikbaar (zowel lange als korte films) die op verschillende internationale filmfestivals zijn opgevallen. Van komedies tot romantische films en van documentaires tot animatie: er is voor ieder wat wils! Dus, welke film ga jij kijken met je klas?
|
|
|
Tips voor toegankelijk taalonderwijs met ICT
In deze videopresentatie voor taaldocenten bespreekt Joe Dale (erkend onafhankelijk taaladviseur) een reeks ICT-tools die je makkelijk en snel kunt inzetten in het taalonderwijs, bijvoorbeeld om teksten te beluisteren, uitspraak te modelleren en video’s te ondertitelen. Hij presenteert programma's zoals Naturalreader, Immersive Reader, Helperbird en Word online.
|
|
|
Libroclub eLeo
De Spaanse onderwijsdelegatie in de Benelux biedt voor docenten Spaans het programma Libroclub eLeo aan, een initiatief om het lezen en de Spaanse taal te verspreiden via de oprichting van leesclubs op het digitale boekenplatform eLeo van het ministerie van Onderwijs.
|
|
|
Mediation in/for the language classroom
In deze webinar, onderdeel van de CEFR Online Workshop Series 2022 van de Council of Europe, verdiept Adolfo Sánchez Cuadrado (Universidad de Granada) zich in mediation bij het leren van vreemde talen. Hij geeft tips hoe docenten vertrouwd kunnen raken met de formatieve beoordeling van mediation en deelt richtlijnen voor een rubric om activiteiten op dit vlak te evalueren. De documenten die tijdens de sessie werden gebruikt vind je hier.
|
|
|
Podcast Boeken FM
In Boeken FM vertellen dichter en recensent Ellen Deckwitz, schrijver en recensent Joost de Vries en schrijver en podcastmaker Charlotte Remarque welk boek je moet lezen. Naast de Nederlandse literaire actualiteit behandelen zij veel klassiekers uit de wereldliteratuur zoals Flaubert en Scott Fitzgerald, maar ook de grote schrijvers van nu zoals Annie Ernaux, Hilary Mantel en Haruki Murakami komen aan bod. De meest recente aflevering is gewijd aan Less Than Zero van Brett Easton Ellis. In het kader van de mondelinge examens is deze podcast zeker ook interessant voor (examen)leerlingen!
|
|
|
Chatbots in het onderwijs: verbieden of omarmen?
 De indrukwekkende prestaties van ChatGPT zijn het gesprek van de dag in de media en onder docenten. Deze nieuwe chatbot produceert overtuigende teksten in allerlei genres en talen. Jongeren vertelden aan de NOS dat ze deze nieuwe tool volop gebruiken voor hun schoolwerk. Reacties variëren van een totaalverbod (in Australië moeten studenten hun examens voortaan met pen en papier maken) tot adviezen om deze technologie zinvol in het onderwijs te integreren (zie deze Twitterdraad van Mark Warschauer). Voor een goed overzicht van de (on)mogelijkheden van ChatGPT en de implicaties voor het onderwijs verwijzen we naar het artikel van Ben Salemans op neerlandistiek.nl en dit live document van Torrey Trust.
|
|
|
Nieuw vakdidactisch netwerk voor MVT-docenten
Aan de Universiteit Utrecht is onlangs een Vakdidactisch Netwerk Moderne Vreemde Talen opgericht. Het doel is om MVT-docenten via netwerkbijeenkomsten in verbinding te brengen met andere experts binnen het vakgebied. Afgelopen september vond de eerste sessie plaats, met workshops over de mogelijkheden voor profielwerkstukken bij de talen en over de vraag of vernieuwing van het curriculum nodig en gewenst is. Op 13 februari vindt de volgende bijeenkomst plaats. Belangstellenden kunnen zich hier aanmelden.
|
|
|
Leerlingen en literatuur: het belang van dialogisch onderwijs
 Onlangs verscheen Leerlingen en literatuur. Hoe vaardige lezers vormen van Elke D’hoker (KU Leuven). De auteur pleit ervoor om literatuur een bevoorrechte plaats te geven in het onderwijs, zowel bij de vreemde talen als bij Nederlands. Het aanleren van literair lezen als een betrokken en kritische vaardigheid staat daarbij centraal. Inzichten uit de nieuwe dialogische didactiek worden bruikbaar gemaakt voor de onderwijspraktijk via duidelijke richtlijnen en een handig vijfstappenplan. Meer weten? Lees een bespreking van dit boek op duurzaamonderwijs.com of ga naar de website van de uitgever.
|
|
|
|
|
