|
MVT-nieuwsbrief nr. 8, april 2022
|
|
|
|
Het team van Taalwijs.nu, het online platform voor vernieuwend talenonderwijs en het Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen stuurt je hierbij weer een verse nieuwsbrief met de laatste weetjes over het leren, onderwijzen en onderzoeken van moderne vreemde talen. Ben je enthousiast? Zeg het voort! Abonneren kan hier. Mis je iets in deze nieuwsbrief? Laat het ons weten! Bijdragen zijn welkom op talenplatform@gmail.com.
|
|
|
Uit het leven van een meertalige
|
|
|
|
"Dat meertaligheid, iets dat mensen rijker maakt maar dat hen doet afwijken van de norm, in hun nadeel werkt. Dat vind ik echt erg!"
|
|
|
De schrijver, antropoloog en journalist Joris Luyendijk (1971) is geboren en getogen in Nederland en sprak thuis ABN met zijn ouders. Op school leerde hij vreemde talen, maar omdat hij al vroeg wist dat hij wilde ‘schrijven zonder opdrachtgever’, bleef Nederlands het belangrijkst. Via de antropologie leerde hij Arabisch en kwam hij in Egypte terecht. In Nederland verwierf hij bekendheid via zijn werk als correspondent voor de Arabische wereld en via zijn boeken Een goede man slaat soms zijn vrouw en Het zijn net mensen. Na de bankencrisis in 2008 verhuisde hij naar Londen en schreef hij Engelse columns voor The Guardian. De afgelopen tijd deed zijn boek De zeven vinkjes veel stof opwaaien. Ook talenkennis is een vinkje, zoals hij in dit interview laat doorschemeren.
|
|
|
Uit vakmanschap en onderzoek
|
|
|
|
Taalvaardig, taalbewust en cultuurbewust - de nieuwe visietekst van het Meesterschapsteam moderne vreemde talen
Hoe kunnen we het vreemdetalenonderwijs versterken? Over die vraag hebben we ons als Meesterschapsteam mvt gebogen in ons nieuwe visiedocument. Wat ons betreft ligt de sleutel voor de oplossing in het integreren van mvt-inhoud in het voortgezet onderwijs, met als doel dat leerlingen taalvaardig, taalbewust en cultuurbewust worden in verschillende talen en beschikken over goede interculturele communicatieve competenties. In onze visie lichten we toe waarom dit een essentiële stap is in de ontwikkeling van een sterk en uitdagend mvt-curriculum. Lees hier een korte inleiding of ga direct naar de nieuwe visietekst.
|
|
|
Promotie over vrolijke cultuur in Frankrijk en de Lage Landen
Morgen, vrijdag 22 april 2022, verdedigt Rozanne Versendaal aan de Universiteit Utrecht haar proefschrift getiteld Le mandement joyeux et la culture joyeuse en France et dans les anciens Pays-Bas, XVe-XVIIe siècles. Lees hier een kort overzicht over de rol van het spotmandement en de vrolijke cultuur in Frankrijk en de Lage Landen in de vijftiende, zestiende en zeventiende eeuw. Het volledige proefschrift, inclusief Nederlandse samenvatting, kun je hier downloaden.
|
|
Verschillen in de uitgangspositie voor talen leren op jonge leeftijd
In hun boek Individual differences in early instructed language learning bieden Isabelle Udry en Raphael Berthele nieuwe inzichten in het leren van vreemde talen door 10- tot 12-jarige kinderen. Zij onderzochten de impact van individuele verschillen en omgevingsfactoren op de taalvaardigheidsontwikkeling van jonge leerders van een vreemde taal. Het boek presenteert de resultaten van het project Language Aptitude at Primary School (LAPS), gebaseerd op vergelijking van groepen leerlingen door de jaren heen. Data zijn afkomstig van meertalige leerlingen in Duits-Zwitserland met doeltalen Frans en Engels. De uitgever, Language Science Press, geeft meerdere open-access series over taal- en taalverwerving uit, zoals de EuroSLA Studies van de European Second Language Association.
|
|
To task or not to task?
Afgelopen 15 april 2022 is het boek van Kris van den Branden (hoogleraar taalkunde en lerarenopleider aan de KU Leuven) verschenen: How to teach an additional language. To task or not to task?. Het biedt een overzicht van tweede- en vreemdetaaldidactiek vanuit taakgericht perspectief. Het boek begint met een beschrijving van hoe mensen een vreemde taal leren en laat zien hoe de praktijk in de klas kan worden georganiseerd rond evidence-based uitgangspunten zonder de implicaties voor curriculumontwerp te vergeten. Van den Branden heeft ook een mooie blog met regelmatig stukken over mvt. Het Vlaamse tintje werkt daarbij geestverruimend voor de Nederlandse lezer.
|
|
|
Uitgelicht - MVT in onderwijs en media
|
|
|
|
De digitale toekomst is er al
De Nederlander Hayo Reinders woont en werkt al jaren in Auckland, Nieuw-Zeeland, waar hij werkt als hoogleraar onderwijs met specialisme innovatie en technologie in taalonderwijs . Onlangs maakte hij een filmpje voor een hackaton. Zie hier zijn futuristisch pleidooi waarin hij aandacht vraagt voor het belang van experts in taalleren bij de ontwikkeling van tools.
|
|
|
Nijmegen Taalhoofdstad
In het kader van de campagne ‘Nijmegen Taalhoofdstad’ vinden er in de week van 9 mei allemaal mooie initiatieven over mvt plaats. Zo is er op 10 mei een rondetafelgesprek over de meerwaarde van talenstudies en op 12 mei de lancering van het Nationaal Platform Spaans. Verder wordt een eredoctoraat verleend aan Adriaan van Dis, die de hele week eregast is op de Radboud Universiteit. Kijk op de site voor alle verdere informatie.
|
|
|
Formatieve toetsing in het taalonderwijs
Op 17 juni 2022 organiseert het Language Learning Resource Center in Leiden een congres over formatief toetsen in het taalonderwijs. Bas Trimbos van SLO zal een keynote lezing verzorgen en de deelnemers vertellen over hun onderzoek, best practices of geven een workshop. De deadline voor het indienen van eigen bijdragen is net verstreken maar deelnemen kan. Hou de datum vrij en de site in de gaten zodat je je op tijd kunt aanmelden.
|
|
|
Workshop: Vakdidactische inzichten en vergezichten voor mvt-docenten
Tijdens deze workshop in Amsterdam ga je met Eline van Batenburg en de andere deelnemers in gesprek over de nieuwste wetenschappelijke inzichten over vreemde taalverwerving. Samen onderzoeken jullie hoe we deze inzichten kunnen vertalen naar (ambities voor) de eigen lespraktijk. Je leert hoe je deze vertaalslag zelf kunt maken en je werkt aan concreet lesmateriaal. Deze bijeenkomst is verplaatst van 18 maart naar 12 mei, 15.30 tot 17 uur. Inschrijven kan dus weer via deze link!
|
|
|
Taal & Teach
Wil je meer weten over het creëren van een taalvriendelijke klas? Taal & Teach is een podcast over omgaan met meertalige leerlingen. Newcomers and Refugees Part 1: Building Relationships is de eerste aflevering in een serie over lesgeven aan nieuwkomers en vluchtelingen. Jaimy Ottevanger (leerkracht en meertaligheidsspecialist) gaat hier in gesprek met Julie Hayes, coördinator in Chesire (VK) van English as an Additional Language (EAL - de Britse term voor leerders met migratiegeschiedenis), over haar ervaringen met het verwelkomen van nieuwkomers - vanaf de eerste ontmoeting tot de leerlingen in hun jaargroepen komen. In de komende afleveringen gaat Jaimy luisteren naar de perspectieven van professionals en deskundigen over dit onderwerp.
|
|
|
Uit Levende Talen Magazine
|
|
|
|
Meertaligheid, identiteit en wereldburgerschap
Op 13 april 2022 hield professor Joana Duarte haar inaugurele rede aan de Universiteit van Amsterdam als bijzonder hoogleraar Wereldburgerschap en tweetalig onderwijs vanwege de Stichting Nuffic. De tekst van haar oratie vind je op ResearchGate - waar veel onderzoekers hun werk delen. Voor de special issue Levende Talen Magazine over taal en identiteit schreef ze een artikel over meertaligheid als cruciaal identiteitskenmerk met mooie lesideeën voor de praktijk. Lees het hier.
|
|
|
Uit het aanbod van Taalwijs.nu
|
|
|
|
Dit keer besteden we aandacht aan het taaloverstijgende lesmateriaal van Taalwijs.nu. De hieronder genoemde lesideeën zijn direct beschikbaar en kunnen in alle mvt-vakken worden ingezet. Het zijn stuk voor stuk prachtige voorbeelden van hoe je taalbewustzijn in de les kunt integreren (zie visietekst van het Meesterschapsteam mvt aan het begin van deze nieuwsbrief).
|
|
Hoe meertalig zijn we?
Leerlingen gaan in hun omgeving op onderzoek uit op drie manieren: een talenspeurtocht door het huis, het onderzoeken van eigen taalgebruik in een eigen chatgesprek en het letten op taalgebruik in gesprekken thuis (bijvoorbeeld tijdens het eten). Het doel is ze bewuster maken van de verschillende talen waarmee ze zelf, en hun klasgenoten, in aanraking komen.
|
|
Bond Tegen Leenwoorden - Taalverandering
Leerlingen maken kennis met de in de jaren ‘90 door twee leerlingen opgerichte Bond Tegen Leenwoorden. Ze worden zich bewust van de talen die invloed hebben uitgeoefend/uitoefenen op de Nederlandse taal (waaronder verschillende moderne vreemde talen). Ze bepalen hoe ze over taalverandering en taalbeïnvloeding denken, ze spelen met taal en hebben plezier in nadenken over taal. Dit is een simpele oefening die tot interessante gesprekken over taal kan leiden.
|
|
Taalbewust worden via metaforen
Leerlingen worden zich door deze opdracht ervan bewust hoe ze zelf en hoe anderen over taal denken. Aan de hand van metaforen voor taal (de vernuftige methode ‘metaphor elicitation’) wordt hun gevraagd uit te leggen wat taal is en welke verschillende aspecten er aan taal kleven. Leerlingen praten met elkaar over de rol van taal, krijgen hierdoor een breder beeld van taal, kunnen het vak dat ze volgen in dit perspectief plaatsen en raken (hopelijk) gemotiveerd voor het bestuderen van en leren over taal.
|
|
|
|
|
