|
MVT-nieuwsbrief nr. 2, oktober 2021
|
|
|
|
Het team van Taalwijs.nu, het online platform voor vernieuwend talenonderwijs, en het Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen slaan de handen ineen: voortaan ontvang je via dit kanaal regelmatig een nieuwsbrief met de laatste weetjes over het leren, onderwijzen en onderzoeken van moderne vreemde talen. Ben je enthousiast? Zeg het voort! Jij en je collega's, familie en vrienden kunnen zich hier abonneren. Mis je iets in deze nieuwsbrief? Laat het ons weten of kruip zelf in de pen. Bijdragen zijn van harte welkom, mail ons hiervoor op talenplatform@gmail.com.
|
|
|
Uit het leven van een meertalige
|
|
|
|
"Niemand zou voor rijlessen betalen, als je aan het einde niet zou kunnen rijden. Maar in het talenonderwijs leveren we leerlingen af, die de taal niet goed beheersen."
|
|
|
Joana Duarte is een onderzoeker met passie voor meertaligheid in het onderwijs. Ze heeft zelf in de loop van haar leven maar liefst negen talen geleerd. Marije Michel interviewde haar over de rol die al die talen spelen in haar persoonlijke en professionele leven en haar visie op effectief taalonderwijs. Lees hier het interview.
|
|
|
|
Uit het aanbod van Taalwijs.nu
|
|
|
Vernieuwend lesmateriaal voor de mvt-les op Taalwijs.nu
Op zoek naar vernieuwend en kwalitatief hoogwaardig lesmateriaal voor het taalonderwijs in het vo? Op Taalwijs.nu bieden wij een groot aantal lespakketten voor het mvt-onderwijs aan. In deze editie van de nieuwsbrief lichten we er enkele uit, maar ga vooral zelf grasduinen in het aanbod!
Zeichnen 2.0 (Duits)
Leerlingen werken in tweetallen: de een ziet een afbeelding op het digibord en omschrijft deze in de leertaal, de ander tekent de omschrijving op een tekenvel en stelt eventueel vragen (eveneens in de leertaal). In deze oefening wordt onder andere het stellen en beantwoorden van vragen in de leertaal geoefend. Het lesmateriaal is hier te vinden.
ALIBI – Spreken in de verleden tijd (Engels)
“In de plaatselijke snackbar is gisteren om 19.03 uur een moord gepleegd. Enkele mensen zijn opgepakt naar aanleiding van deze zaak. Zij zullen verhoord moeten worden en jouw klas zal deze verhoren uitvoeren. Zal de klas een tegenstrijdigheid in het verhoor vinden, waardoor iemands alibi voor het tijdstip van het delict in duigen valt?” Klik hier voor meer informatie en de docenteninstructie bij deze opdracht.
Macron, la droite et la gauche (Frans)
In deze werkvorm voor het vak Frans leren leerlingen uit de klas 1-2 hv of klas 2-3 vmbo op speelse wijze het verschil tussen links en rechts, aan de hand van een kijk-/luisterfragment. Dit lesmateriaal past perfect in de actuele context van de strijd om het Franse presidentschap. Voor de uitleg en handleiding, zie hier.
La Ropa (Spaans)
Leerlingen gaan aan de slag met Spaanse woorden over kleding die al bekend zijn en breiden hun woordenschat uit door op modesites te kijken welke woorden ze nog kunnen toevoegen. Ze werken toe naar een presentatie van een bijzonder kledingstuk of een reclamefolder/poster voor een kledingwinkel. Deze lessenreeks - die ook goed bruikbaar is voor andere talen, vind je hier!
|
|
|
Uit vakmanschap en onderzoek
|
|
|
BLOG: Een complex gesprek
Docent Engels Chris Veldwijk is net met een Dudoc Alfa beurs begonnen aan haar promotietraject waarin ze de vraag centraal stelt hoe leerlingen hun talig repertoire, oftewel hun talige complexiteit, kunnen vergroten in (interactieve) spreektaken. Lees hier haar blog over dit project, waarvan de uitkomsten ook relevant zullen zijn voor andere moderne vreemde talen.
|
|
BLOG: Elke taaldocent een beetje CLIL-docent?
CLIL staat voor Content and Language Integrated Learning, een vorm van onderwijs waarbij vakinhoud en taal hand in hand gaan. Naast de standaard mvt-lessen wordt er een moderne vreemde taal uitgekozen als voertaal voor een aantal andere vakken en wordt er in deze vakken aandacht besteed aan zowel de taal als de vakinhoud. De vraag die zich opdringt, is wat de positie van de mvt-docent is in deze vorm van onderwijs. Gaat het om een ondersteunende rol of hebben ze wel meer te bieden? Lees hier een blog van Bert Le Bruyn naar aanleiding de discussies rond dit thema op het congres AILA2021.
|
|
Een syntactische kijk op inclusiviteit
Het gebeurt niet vaak dat een theoretisch syntactisch proefschrift licht werpt op een maatschappelijk debat, maar Thom Westveer is hier wel degelijk in geslaagd. Hij promoveerde op 6 oktober 2021 aan de Universiteit van Amsterdam op syntactisch-maatschappelijke verschillen tussen het Duits en het Frans. Zijn proefschrift is van belang voor zowel het debat rond féminisation als de discussie over Geschlechtergerechte Sprache. Lees hier een bespreking van het proefschrift door Bert Le Bruyn.
|
|
Roundtable session: Assessing speaking when content matters
Binnen de Europese Vereniging voor Taaltoetsen en -Assessment (EALTA) houdt een themagroep zich bezig met spreekvaardigheid (Assessing Speaking SIG). Deze groep organiseert op 19 november 2021 van 10.30-13.00 uur met medewerking van het Meesterschapsteam mvt (Nivja de Jong, Universiteit Leiden) een ‘roundtable’ en workshop over het toetsen van taalvaardigheid in contexten waar inhoud ertoe doet: bijvoorbeeld in het hoger onderwijs, met name bij taal- en cultuuropleidingen, of in tweetalig onderwijs op alle niveaus. Marije Michel (Universiteit Groningen/Meesterschapsteam), Danijela Trenkic (University of York), en Amos Paran (University College London) zullen de ochtend inleiden vanuit verschillende relevante perspectieven. Registreren kan via deze link.
|
|
OASIS als bron voor onderwijsrelevant taalonderzoek
De OASIS database (Open Accessible Summaries In Language Sciences) is een belangrijk initiatief dat iedereen die meer wil weten over het recente onderzoek naar (tweede) taalverwerving, -onderwijs en -processen toegang geeft tot de nieuwste bevindingen. Op een A4-tje geven wetenschappers een korte samenvatting van hun onderzoek met de belangrijkste bevindingen voor de praktijk. Deze maand hadden ze een novum: de eerste samenvatting in het Spaans. Lees hier over hoe individuele verschillen leerders juist wel of niet geschikt maken voor expliciet onderwijs. Op oasis-database.org kun je zoeken naar veel meer. Ze hebben ook een actief Twitteraccount: @OASIS_Database.
|
|
|
Uitgelicht - MVT in onderwijs en media
|
|
|
Oratie Ewout van der Knaap
Op 6 oktober 2021 hield Ewout van der Knaap zijn oratie als hoogleraar Duitstalige literatuur en cultuur aan de Universiteit Utrecht. Hij bespreekt in zijn inaugurele rede hoe literatuur een intercultureel perspectief op de wereld kan openen. De tekst van de rede Eurosofische en literatuurdidactische perspectieven kun je hier lezen. Hierin neemt van der Knaap de toehoorders mee naar voorbeelden uit de Duitstalige literatuur. Bovendien draagt hij ideeën aan om het voortgezet onderwijs met literatuur te versterken. Bekijk daar hier een samenvattend filmpje over.
|
|
De zin en onzin van grammatica-instructie
“Scheur die grammatica maar uit je boek en doe gerust iets anders met je tijd !” Dat concludeerde Leslie Piggott in haar baanbrekende onderzoek naar Engels in de onderbouw. In aflevering 4 van de podcast Taal gewoon doen! praten Marrit van de Guchte en Eline van Batenburg met Leslie, docent Manon Appelmelk en leerling Jurre over de zin en onzin van grammatica-instructie in de onderbouw. Meer weten? Zie hier een artikel in Levende Talen Magazine - of lees het proefschrift van Leslie Piggott.
|
|
Dag van de Franse Taal
Donderdag 11 november 2021 vindt de achtste editie van de Dag van de Franse Taal plaats. Niet alleen honderden middelbare scholen, maar ook steeds meer basisscholen staan op deze tweede donderdag van november in het teken van de Franstalige wereld. Via www.dagvandefransetaal.nl kun je meer informatie vinden over de aankomende editie en zijn er voorbeelden te zien van Franstalige activiteiten die in of rond de klas kunnen worden gedaan. Ook kun je je school aanmelden en op deze manier toegang krijgen tot extra digitaal lesmateriaal.
|
|
Spanish Film Festival
Van 5 tot 14 november 2021 kun je genieten van een selectie van films uit Spanje en Spaanstalig Latijns-Amerika tijdens het Spanish Film Festival in Amsterdam. Het festival biedt een showcase van nieuwe trends van zowel mainstream als experimentele Spaanse films, met als doel de Spaanse en Latijns-Amerikaanse cinema en cultuur in Nederland te verspreiden. Er is ook een programma (op aanvraag) van twee films vergezeld van educatief materiaal voor scholen. Naast de filmvertoningen worden er Q&A-sessies georganiseerd met de acteurs en film regisseurs. Het volledige programma vind je hier.
|
|
VALIANT: virtuele uitwisseling voor taaldocenten
Heb je altijd al een virtuele uitwisseling willen doen? Dan is er dit najaar de kans via het VALIANT-project specifiek voor taaldocenten, met opties gaande van gamification in vreemdetalenonderwijs, talenonderwijs online of diversiteit en inclusie in de klas. Virtual Innovation and Support Networks for Teachers (VALIANT) zijn virtuele uitwisselingsprogramma's die leraren, leraren in opleiding en deskundigen samenbrengen in online-samenwerking rond echte onderwijskwesties. Zie hier een gedetailleerdere beschrijving en de specifieke data om je in te schrijven.
|
|
Taalwetenschap bij Jinek
Op 12 oktober 2021 was taalwetenschapper Merel Keijzer te gast bij Jinek, waar ze sprak over haar onderzoek naar meertaligheid. Tijdens de uitzending stelde ze dat het spreken van een tweede taal ervoor zorgt dat mensen gemiddeld later last krijgen van dementie dan mensen die slechts één taal spreken. Klik hier voor meer informatie over haar onderzoek naar tweedetaalleren als therapie tegen cognitieve veroudering.
|
|
|
|
Uit Levende Talen Magazine
|
|
|
Bevordering van woordenschatkennis in het Engels: de rol van ondertiteling.
In Levende Talen Tijdschrift van juni 2021 doet Elke Peters (KU Leuven) verslag van haar onderzoek naar het effect van ondertiteling in de moedertaal (Nederlands) dan wel de vreemde taal van de film (bijvoorbeeld Engels) voor het leren van woorden in die vreemde taal. Specifiek kijkt ze wat er gebeurt als de woorden extra gesteund worden door de visuele informatie in de film. In het kort is de uitkomst dat met beeld verrijkte woorden een grotere kans hadden om geleerd te worden en dat ook ondertiteling in de vreemde taal het woordleerproces ondersteunt. Lees hier het hele artikel. Als je nog meer van Elke Peters wilt weten, zie haar site voor relevante blogs met een Vlaams tintje en volg haar op Twitter @Peters_Elke10.
|
|
|
|
|
