Copy
MVT-nieuwsbrief nr. 5, januari 2022
Het team van Taalwijs.nu, het online platform voor vernieuwend talenonderwijs en het Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen sturen je hierbij weer een verse nieuwsbrief met de laatste weetjes over het leren, onderwijzen en onderzoeken van moderne vreemde talen. Ben je enthousiast? Zeg het voort! Jij en je collega's, familie en vrienden kunnen zich hier abonneren. Mis je iets in deze nieuwsbrief? Laat het ons weten! Bijdragen zijn welkom op talenplatform@gmail.com.
 
Uit het leven van een meertalige
"Je motivatie en de urgentie moeten op orde zijn. Zonder hou je het niet vol. Daar zijn talen veel te ingewikkeld voor."
De veelvuldig gelauwerde Nederlandse dichter en schrijver Ilja Leonard Pfeijffer (1968) behoeft weinig introductie. Zijn roman Grand Hotel Europa is een bestseller en is vertaald in meer dan twintig talen. Met een propedeuse Duits en een doctoraal en promotie in de klassieke talen heeft hij ook een verleden als docent-onderzoeker Oudgrieks aan de Universiteit Leiden. Sinds enkele jaren woont hij in Genua, van waaruit hij in 2020 verslag deed voor NRC Handelsblad en De Standaard. Dit jaar zal hij het boekenweekgeschenk verzorgen. In dit interview vertelt hij over de rol van verschillende talen in zijn leven.

Foto: Stephan Vanfleteren



 
Uit vakmanschap en onderzoek
Linkse hobby’s? Het belang van cultuur in de hedendaagse politiek
Judith Jansma promoveerde op 9 december 2021 aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar proefschrift bestudeert het belang van cultuur binnen het populistische discours in Frankrijk en Nederland. Ze werkt momenteel als docent binnen de afdeling Europese Talen en Culturen, waar zij literatuurcolleges geeft. Lees hier over haar promotieonderzoek naar een cultuur die meer is dan een linkse hobby. 

Schrijven met de pen van je moedertaal
Het zal voor velen herkenbaar zijn dat je bij het leren van een nieuwe taal vrijwel automatisch in een mindset schiet waarin je focust op dingen die “goed” of “fout” gaan. Maar als je zo’n nieuwe taal meer en meer gaat beheersen, komt er ook een moment dat je geen, of vrijwel geen, echte fouten meer maakt. In deze blog vertellen Janine Berns en Sanne van Vuuren (Radboud Universiteit Nijmegen) over hun onderzoek naar schrijven en groei in taalvaardigheid op een zeer hoog niveau.

Uren structuren en spinazie als meervoud: drie maanden taalonderwijs in Italië
Marije Michel is adjunct hoogleraar Language Learning aan de Rijksuniversiteit Groningen waar ze verantwoordelijk is voor het taalvaardigheidsonderwijs in acht talen van de bacheloropleiding Europese Talen en Culturen. Zelf geeft ze taalvaardigheid Duits en verschillende vakken over (taakgericht) taalonderwijs voor de master Toegepaste Taalkunde en de universitaire lerarenopleiding in de talen. Haar onderzoek gaat over taalonderwijs en tweedetaalverwerving, vaak in online contexten. De afgelopen drie maanden heeft Marije doorgebracht in Udine, een klein stadje in het noordoosten van Italië. Als taalliefhebber besloot zij om haar Italiaans op te krikken en schreef zich in voor de cursus Italiano B2. Lees hier het persoonlijk verslag van een expert in de schoolbanken.

Geïntegreerde interculturele literaire didactiek
In haar onderzoek naar een geïntegreerde aanpak voor het onderwijzen van interculturele competenties en literatuur maakte Esther Schat (Universiteit Utrecht) drie series van elk 10 lessen voor Spaans in het vwo. Op basis van drie literaire werken (Los ojos de Carmen; Caravana al Norte; en Abdel) gingen leerlingen met het globale onderwerp ‘migratie’ in de weer om uiteindelijk in een creatieve taak eigen teksten in het Spaans te schrijven. De uitkomsten laten zien dat goed materiaal ontwikkelen baat heeft bij meerdere rondes van design-evaluatie-herdesign-evaluatie et cetera. Schat en medeauteurs geven bovendien concrete voorbeelden over hoe leerlingen met genoeg ondersteuning in staat gesteld kunnen worden om in de doeltaal complexe (literaire) materie te begrijpen en toe te passen. In de nabije toekomst zullen we in een blog een uitgebreid verslag van Schats promotieonderzoek geven. Wie niet wil wachten, kan nu al in dit artikel van Schat, Van der Knaap en De Graaff in Language Teaching Research de eerste details lezen. 

Pedagogical Translanguaging
Translanguaging, het gebruik van al je talige middelen (bijvoorbeeld meerdere talen) om met elkaar te communiceren, is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijk concept in onderwijsland - zeker voor docenten met een veeltal leerlingen die verschillende talige achtergronden de klas in brengen. Jasone Cenoz en Durk Gorter, allebei verbonden aan de University of the Basque Country, hebben hier veel mooi onderzoek naar verricht. Hun inzichten voor het onderwijs hebben ze nu in het nieuwe boek Pedagogical Translanguaging gebundeld - dat onder de link als pdf vrij verkrijgbaar is. Vanuit theoretisch en didactisch perspectief verkennen zij hoe je de talige en inhoudelijke competenties van leerlingen kunt versterken door gebruik te maken van hun volledige communicatieve repertoire. Mooi leesvoer voor docenten die ernaar streven om meertaligheid te omarmen. Bekijk ter inspiratie ook het video abstract voor het boek:

Overigens hebben Durk Gorter en Jasone Cenoz samen met coauteur Karin van der Worp ook net een mooi artikel geschreven over meertaligheid in de publieke ruimte (linguistic landscape) en hoe dit voor taalleren en taalbewustzijn ingezet kan worden. Dit onderzoek is in het Baskenland gedaan maar de inzichten gelden net zo goed voor Friesland, Limburg en andere meertalige oorden in ons eigen land.

Uitgelicht - MVT in onderwijs en media

Taal leren via een app
Zijn taalapps echt nuttig bij het leren van een taal? Zijn de 500 miljoen gebruikers van Duolingo zich bewust van hun werkelijke vooruitgang? In dit artikel voor The Guardian vertelt Ingrid Piller, taalwetenschapper aan de Macquarie University (Australië), over de taalkundige en sociale elementen die een rol spelen bij het leren van een taal, zonder de dopamine (en punten!) van het behalen van een niveau te vergeten.

Drongo talenfestival
Het DRONGO talenfestival, een jaarlijks tweedaags festival over de impact van taal, was ontstaan vanuit de behoefte om meer aandacht te genereren voor talen. Begin februari wordt Drongo gelanceerd, het nieuwe permanente online platform over taal en meertaligheid. Wil je weten wat je van het platform kunt verwachten? Meld je aan voor een online presentatie op 7 februari 2022 van 15:00-16:30. Nu al zijn er op de website heel leuke filmpjes beschikbaar. Bijvoorbeeld over het nut van meertaligheid in de beroepspraktijk en of internationale studenten zich wel kunnen “redden” in een land waar iedereen Engels spreekt.
Podcast TAAL gewoon doen!
In de nieuwste aflevering van de podcast TAAL gewoon doen! wordt met onderzoeker Audrey-Rousse Malpat, docent Margriet van de Meer en leerling Julian de Boer gesproken over de AIM-methode, die tot doel heeft leerlingen vanaf de eerste dag enkel Frans te laten horen en spreken. 
 

Grenzen die je niet ziet, maar wel hoort
Terra Mosana is een driedelige podcast-serie over de taal van de Euregio Maas Rijn. In deel 1 gaan Sarah en Bas, twee jonge onderzoekers, op zoek naar de manier waarop de talen in de Euregio worden gebruikt. Deel 2 gaat over de oorsprong van de Euregio-talen en in deel 3 krijgen we een uitleg waarom de Eed van Straatsburg zo belangrijk is. De podcast-serie is ook beschikbaar met Engelse ondertiteling..

De eerste aflevering van de podcast Terra Mosana
Volwaardig talenpakket bij de Zuiderburen: geef de troef niet uit handen
De Vlaamse minister van onderwijs ziet het zo: ‘Vlamingen danken hun welvaart mede aan hun goede talenkennis en die troef mogen we niet verliezen.’ Vanaf het schooljaar 2023-2024 kunnen Vlaamse jongeren in de derde graad van het ASO kiezen voor een traject in "Taal- en Communicatiewetenschappen" en in "Moderne Talen". Een volwaardig vwo-talenpakket zou vast ook in Nederland helpen om het aantal studenten bij de talenstudies aan de universiteit te verhogen. Willen we het initiatief van onze Zuiderburen volgen? Discussieer mee op twitter.
Uit Levende Talen Magazine 

Literatuur en burgerschap betekenisvol verbonden
Ineke Renkema, docent Frans in Hoogeveen, won al in 2019 de Max van der Kamp Scriptieprijs voor haar vernieuwende project waarin ze burgerschap en literatuuronderwijs Frans verbond. De belangrijkste bevindingen heeft ze nu opgeschreven in dit artikel uit het januarinummer 2022 van Levende Talen Magazine. 

Hadden jullie al gezien dat de archiefsite van Levende Talen (Tijdschrift en Magazine) onlangs voorzien is van een fris uiterlijk? Leuk om de nieuwste en ‘gouwe ouwe’ artikelen digitaal op te zoeken.

Uit het aanbod van Taalwijs.nu
Lesmateriaal over taalbewustzijn en kennis over taal 
Ook in deze nieuwsbrief lichten we vernieuwend en kwalitatief hoogwaardig lesmateriaal uit van Taalwijs.nu, dat vrij beschikbaar is. Dit keer hebben we gekozen voor materiaal rond het thema taalbewustzijn
Taalbewuste stijloefeningen van Queneau
In het bekende Franse boekje Exercices de Style van Raymond Queneau wordt eenzelfde verhaal op 99 manieren verteld: een mooi startpunt voor het bespreken van grammaticale constructies in de doeltaal, maar ook voor diepere gesprekken over verschillen tussen taal en de manier waarop de doeltaal wordt gebruikt. Raadpleeg dit materiaal hier.
Food idioms - It’s a piece of cake!
Veelgebruikte uitdrukkingen hebben te maken met het onderwerp voedsel. Deze werkvorm (uitgewerkt voor het Engels) gaat over idioms waarin voedsel als metafoor wordt gebruikt. Leerlingen activeren hun voorkennis, doen een bijbehorende schrijfopdracht en werken op basis van een uitdrukkingenlijst.
 

Taalfamilies vergelijken
Talen zijn in meer of mindere mate aan elkaar verwant. Deze werkvorm is erop gericht leerlingen bewust te maken van taalfamilies (aan de hand van de cijfers 1 t/m 10). Leerlingen analyseren zelf taal en gaan op zoek naar patronen. Uitstapjes kunnen worden gemaakt naar onder andere korte onderzoekjes naar taalfamilies en het bespreken van het beroep van ‘taalmaker’.
Media and ‘fake news’
Wil je met je leerlingen op activerende wijze aan taalbewustzijn en kritische geletterdheid werken aan de hand van het actuele en zeer belangrijke thema fake news? Daarvoor is deze lessenserie bij uitstek geschikt.
Taalleerbewustzijn - Op (vakdidactisch) avontuur met je leerlingen!
Geef een goed doordachte les en stel naderhand (vak)didactische vragen over het onderwijs dat je gegeven hebt en wat de leerlingen ervan vonden. De uitkomsten van de enquête vormen samen met de didactische verantwoording van je gegeven les, de basis voor een les over de didactiek van de vreemde talen.
Taalwijs.nu is een initiatief van het Nationaal Platform voor de Talen voor ondersteuning bij de vernieuwing van het talencurriculum. De inhoud van deze nieuwsbrief wordt verzorgd door het Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen
Facebook
Twitter
Website
Copyright © 2022 Taalwijs.nu, Alle rechten voorbehouden.


Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? 
Je kunt je hier afmelden.

Email Marketing Powered by Mailchimp